۱۸ خرداد ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۸:۲۷
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۰۱۰۸۲۱
تاریخ انتشار: ۱۳:۰۸ - ۱۴-۰۸-۱۴۰۳
کد ۱۰۱۰۸۲۱
انتشار: ۱۳:۰۸ - ۱۴-۰۸-۱۴۰۳

آبجی‌نسا،‌ بازی زنانه تهران قدیم / شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه

آبجی‌نسا،‌ بازی زنانه تهران قدیم / شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه
آن‌طور که پژوهشگران روایت می‌کنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجی‌نسا نشان می‌دهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر داده‌اند.

بازی‌های نمایشی از دوره قاجار به ابزاری برای بیان مشکلات و معضلات اجتماعی تبدیل شد و در دوره پهلوی رونق دوچندانی گرفت. آبجی‌نسا یکی از همین بازی‌های نمایشی است که در مناطق مختلف ایران رواج داشته، اما خیلی‌ها منشأ آن را تهران می‌دانند. آبجی‌نسا روایت دختر دم‌بختی است که به پسری جوان و فقیر علاقه‌مند می‌شود و همزمان پیرمردی ثروتمند به خواستگاری‌اش می‌رود. داستان این بازی نمایشی بازتاب‌دهنده یکی از مشکلات دختران در تهران قدیم یعنی وابستگی مالی آنها به شوهرانشان است.

به گزارش همشهری آنلاین، آن‌طور که پژوهشگران روایت می‌کنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجی‌نسا نشان می‌دهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر داده‌اند. «محمدحسین ناصربخت»، استاد دانشگاه و پژوهشگر، درباره تاریخچه این بازی نمایشی می‌گوید:

«آبجی‌نسا یکی از تقلیدهای زنانه سنتی است که توسط بانوان و همچنین دسته‌های مطرب زنانه در جشن‌ها و محافل خصوصی زنان و به‌ویژه عروسی‌های دوره قاجار و پهلوی اول اجرا می‌شد. این نمایش کوتاه کمیک با همراهی رقص و موسیقی اجرا می‌شد و به موضوع اختلاف نظر در زمینه معیارهای ازداوج بین خانواده‌ای که بیشتر به تمکن مالی خواستگاران اهمیت می‌دهد و دختر دم‌بختی که جوانی، اخلاق و سواد را معیار می‌داند می‌پردازد.»

انجوی شیرازی از پژوهشگران ادبی معاصر در کتاب «بازی‌های نمایشی» دو روایت از این بازی نمایشی را با همان زبان عامیانه مکتوب کرده است. یکی از این روایت‌ها با لهجه تهرانی است که به آبجی‌نسا معروف شد و روایت دوم با لهجه همدانی است که تحت عنوان «آبجی خاتون» اجرا می‌شد.

ناصربخت در باره شیوه و تقسیم نقش‌ها در نسخه تهرانی بازی نمایشی آبجی نسا می‌گوید: «نقش‌های این بازی نمایشی عبارتند از آبجی خاتون(راهنما و دوست مادر خانواده)، آبجی نسا(مادر) و سکینه(دختر).» مثلا آبجی‌خاتون در جایی به دختر دم‌بخت نصیحت می‌کند که " شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه".

به اعتقاد این پژوهشگر، تعابیر استفاده شده در این بازی نمایشی مثل «با بالونک به هوا رفتن برای سفر به مکه و کربلا» و «یازده کلاس سواد خواستگار جوان» نشانه تعلق این بازی به دوران پهلوی است، اما گفته شده در دوران قاجار نیز با اختلافاتی در متن اجرا شده است

برچسب ها: آبجی ، پهلوی
ارسال به دوستان
رسوایی دوومیدانی در کره جنوبی؛ نمایندگان مجلس خواستار بازخواست و استعفای مقصران شدند بزرگ‌ترین تصویر پانوراما از عالم اولیه منتشر شد حمید درخشان: پاداش برد پرگل تیم ملی یک "شورت آدیداس" بود، نه حواله خودرو و دستمزد ۸۰ میلیاردی! بلاتکلیفی استقلال؛ سرمربی کی انتخاب می‌شود؟ از مت لو تیسیه تا ویکتور گیوکرس؛ نگاهی به بهترین پنالتی‌زنان تاریخ فوتبال و رکوردهای بی‌نظیرشان تصاویری از مغولستان در یک قرن پیش کوکو گاف قهرمان رولان گاروس شد؛ پدیده ۲۱ ساله آمریکایی چک ۳ میلیون دلاری دریافت کرد ابهامات درباره آینده امیررضا معصومی؛ آیا نابغه کشتی ایران راهی کشور دیگری می‌شود؟ نظرسنجی جدید عصر ایران: سریال های مورد علاقه خود را بیشتر از کدام رسانه دنبال می کنید؟ فولاد خوزستان در آستانه انقلابی در نقل و انتقالات؛ یحیی گل‌محمدی به دنبال ساخت تیمی رویایی برای قهرمانی پژوهشگران: «کافئین» مغز ما را حتی در خواب هم بیدار نگه می‌دارد بانک صادرات ایران نقش مؤثری در تأمین مالی اقتصاد کشور ایفا کرده است حمله روسیه به منطقه صنعتی دنیپروپتروفسک اوکراین برای اولین بار حضور بیمه ملت توانگرترین شرکت بیمه کشور در هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت مالی اسرائیل مدعی ترور یک عضو حماس در حومه دمشق شد
نظرسنجی
سریال های مورد علاقه خود را بیشتر از کدام رسانه دنبال می کنید؟
OSZAR »